Нийгэм
📰 Төрийн нэр барьсан дээрэм: Дахин төлөвлөлтийн нэрийн дор халаасны компанидаа тендер өгдөг сүлжээ ил болж байна

З.Төмөртөмөө гэж хэн бэ?
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хуурай дүү, улс төрийн ойрын хүрээлэлд тооцогддог З.Төмөртөмөө “Улаанбаатар орон сууцжуулалт” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлаар 2025 онд томилогдсон. Тэрбээр Чингэлтэй дүүргийн иргэдийн төлөөлөгч бөгөөд өмнө нь Агаар орчны бохирдлыг хариуцсан орлогчоор ажиллаж байсан нэгэн юм.
З.Төмөртөмөөг улс төрийн хүрээлэлд том төсөв, хөрөнгө оруулалттай салбар, байгууллагуудад “шахаагаар” томилогддог гэдгээр нь илүүтэй таних болсон. Тэрбээр Баянхонгор аймгийн угшилтай бөгөөд Ерөнхийлөгчийн Тамгын Газрын дарга асан, өнөөгийн Ерөнхий сайд Г.Занданшатартай олон жилийн нягт холбоотой, дотно харилцаатай нэгэн гэгддэг. Үүнийхээ ачаар 2020 оны орон нутгийн сонгуулийн дараа Хотын дарга Д.Сумьяабазарын орлогчоор ч томилогдож байсан билээ.
З.Төмөртөмөө НИТХ-ын төлөөлөгчөөр ажиллаж байх хугацаандаа ч хэвлэлийн анхааралд байнга өртөж байсан бөгөөд орчны бохирдлыг бууруулахтай холбоотой төсвийн үр дүнгүй зарцуулалт, тендертэй холбоотой маргаануудаар шүүмжлэл дагуулж байсан. НИТХ-ын төлөөлөгч З.Төмөртөмөө ажлын бус цагаар төрийн албаны машин хөлөглөн, найрын ширээ хэсэж явна
Сүүлийн үед улс төрийн хүрээнд МАН доторх бүлэглэлүүдийн хүчний тэнцвэр өөрчлөгдөж буй талаар яриа гарч буй. Тодруулбал, Хотын дарга Х.Нямбаатарын багт Ерөнхийлөгч асан Х.Баттулгын нөлөө бүхий “БЭТ” фракц нэвтэрсэн гэх яриа хүчтэй гарсан бөгөөд энэ нь МАН-ын дотоод зөрчлийг ч илтгэх шинжтэй.
⚠️ З.Төмөртөмөөгийн ажилласан байгууллагуудад тулгарсан нийтлэг асуудлууд:
-
Нийтийн мэдээллийн ил тод бус байдал
– “Таван Толгой Түлш”-ийн PR хариуцаж байх үед угаарын хийд иргэд хордсон асуудалд компанийн зүгээс хариуцлагаас бултаж, мэдээлэл нуун дарагдуулсан. -
Тендерийн маргаан
– Хотын орлогч байхдаа Нийслэлийн зүгээс зарласан тендерүүдэд эрх бүхий нөхдөөр дамжуулан “тодорхой компаниудад” давуу эрх олгосон гэх шүүмжлэл тасраагүй бөгөөд энэ бүхэн түүнтэй холбогддогыг хохирогч компаниуд хэлдэг -
Батламжийн халаасны “шоу”
– Одоо бол тэрээр дахин төлөвлөлтийн төслүүдийн албан ёсны шийдвэр гаргагч, батламж олгогч болсоноор, дахин төлөвлөлтийн төсөлд олон жил ажиллаж, цаг үеийн хүнд нугачааг даван гарсан туршлагатай компаниудын зөвшөөрлийг хүчингүй болгож, сарын мэргэжлийн бус хүмүүсийн худалдан авсан “жирийн” компаниудад батламж олгож төрийн нэр барьж дээрэм хийсээр байна.
💥 Бодит жишээ: Сонгинохайрхан дүүргийн 18-р хорооны СТ-4 орон сууцны төслийн “дээрэм”
“Гартаам Агат” ХХК-ийн ерөнхий захирал Ё.Батцоож гэх иргэн нь өмнө нь ломбард ажиллуулж, хоолны газар тогооч хийдэг нэгэн бөгөөд барилгын лицензтэй компани ердөө саяхан худалдан авсан даруйдаа Төмөртөөмөөгийн нөлөөгөөр сонгон шалгаруулалтад ялж байх юм.
📰 Факт: 2025 оны 5 дугаар сарын 22-ны өдөр тус газарт төсөл хэрэгжүүлэгчийг сонгон шалгаруулах урилга нийслэлийн албан ёсны сувгаар нийтлэгдсэн байна.
📌 Гэвч ердөө сар хүрэхгүй хугацаанд: Барилгын зураг төслийг боловсруулж, инженерийн тооцоо, архитектурын шийдлийг гаргаж, эрх бүхий байгууллагын техникийн нөхцөлүүдийг аван, мэргэжлийн хяналт, зураг төсөлд магадлал (экспертиз) хийлгэн, баталгаажсан төслийн материал бүрдүүлж, тендерт оролцон ялсан болж таарч байна.
⚠️ Энэ нь бодит нөхцөлд боломжгүй үйл явц бөгөөд сонгон шалгаруулалт өмнө нь тохиролцсон, эсвэл материал бүрдүүлэлт хууль зөрчин түргэвчилсэн байж болзошгүй ноцтой шинжтэй байна.
💣 Энэ нь төрийн нэр барьж хийгдэж буй state-capture + nepotism (төрийн хяналтаас ангид найз нөхдийн хүрээний хуваарилалт) гэж олон улсын нэр томьёонд ордог. Олон улсын жишгээр бол:
🔺 Kleptocracy (авлигын дэглэм)
🔺 State-sanctioned corporate raiding (төрийн баталгаатай дээрэм)
🔺 Crony corruption (хамаарал бүхий авлига) юм.
😢 Сүүлийн үеийн хохирч буй компаниудаас цөөн хэдийг жагсаавал:
-
“Монре Девелопмент” ХХК – 2022 оноос хойш төлөвлөлт хийсэн ч зөвшөөрөл хүчингүй болсон
-
“Сүбүта Холдинг” ХХК – Сүхбаатар дүүрэгт төслийн барилга зогсож, зөвшөөрөл хүчингүй болсон
-
“Арвижих Инвест” ХХК – БЗД-т газрын зөвшөөрлөө цуцлуулж, 1.2 тэрбумын хохирол хүлээсэн
-
“Эрдэнэс Аз” ХХК – Хан-Уул дүүргийн төсөлд 3 жилийн хөдөлмөөө үрэн таран болгуулсан
📎 ИРГЭД, КОМПАНИУД ХОХИРОХОД ХҮРГЭЖ БОЛОХ ХУУЛЬ ЗӨРЧСӨН ҮЙЛДЭЛ ЮУ ВЭ?
📌 Монгол Улсын Эрүүгийн хууль:
Эрүүгийн хуулийн 22.1 дүгээр зүйл – Албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглах
“Төрийн албан тушаалтан албан тушаалын бүрэн эрхээ урвуулан ашиглаж, өөртөө болон бусдад ашиг олгосон бол…”
Эрүүгийн хуулийн 18.6 дугаар зүйл – Тендерийн үйл ажиллагаанд хууль бусаар оролцох
“Төрийн худалдан авах ажиллагаанд хууль бусаар нөлөөлөх, эсхүл үр дүнг өөрчлөх зорилгоор хуурамч материал бүрдүүлсэн, бусдад давуу байдал олгосон бол…”
Эрүүгийн хуулийн 22.5 дугаар зүйл – Албан тушаалын эрх мэдлээ хэтрүүлсэн
“Эрх мэдлээ хэтрүүлж, иргэн, аж ахуйн нэгжид хохирол учруулсан бол…”
🧭 ШАЛГУУЛАХ ШААРДЛАГАТАЙ ГОЛ АСУУДЛУУД:
Сонгон шалгаруулалтын материалын бүрдүүлэлтийг хуулийн хугацаанд хийсэн эсэх
Зураг төсөл, магадлал, зөвшөөрлийн бүрдэл нь бодитой эсэх
Төслийн ард байгаа этгээдүүдийн ашиг сонирхлын зөрчил байгаа эсэх
Урьдчилсан тохироо, нууц тендер байж болзошгүй нөхцөл байгаа эсэх
Өмнө нь ажиллаж байсан туршлагатай компани мөн эсэх
🗣️ УРИАЛГА: ХУУЛЬ, ШҮҮХИЙН БАЙГУУЛЛАГУУД АНХААРАЛ ХАНДУУЛНА УУ
Монгол Улсын хууль тогтоомж, шударга ёсны зарчимд нийцүүлэн:
Энэхүү сонгон шалгаруулалтыг дахин шалгаж, хууль, шүүхийн байгууллагууд албан ёсоор мөрдөн шалгах ажиллагаа эхлүүлэх шаардлагатай байна.
Монгол Улсад төрийн нэр барьсан дээрэм, найзын тохироотой тендер, иргэдийн итгэл үнэмшлийг уландаа гишгэх явдлыг хатуухан зогсоох цаг ирээд байна.
🔍 Дүгнэлт:
-
Энэхүү сонгон шалгаруулалтыг хууль хяналтын байгууллагууд дахин шалгаж, Эрүүгийн хэрэг үүсгэх шаардлагатай.
-
Нийслэлийн дахин төлөвлөлтийн бүх тендерийг нээлттэй, олон нийтэд хяналттай хэлбэрээр явагдах эрх зүйн орчныг шинэчлэх зайлшгүй шаардлагатай.
-
Төсөлд хохирсон компаниудын хохирлыг үнэлж, нөхөн төлбөр, эрх зүйн хамгаалалт үзүүлэх механизм бий болгох хэрэгтэй.
Нийгэм
Сэрэмжлүүлэг: Наадмын тасалбар, аяллын хэрэгсэл зарна гэх хуурамч зараас сэрэмжлээрэй!

Цагдаагийн байгууллагад зургаадугаар сарын 8-ны өдрөөс долоодугаар сарын 8-ны өдрийн хооронд залилах гэмт хэргийн 213 дуудлага мэдээлэл бүртгэгдсэнээс “Үндэсний их баяр наадмын тасалбар”, “Аяллын хэрэгсэл зарна” гэх зарын дагуу мөнгө шилжүүлж, хакердуулсан хаягнаас “Мөнгө зээлээч” гэсэн зурвас ирсний дагуу залилуулсан гэх 124 дуудлага мэдээлэл бүртгэгдэн шалгаж байна.
Иймд албан ёсны цахим хуудсаар дамжуулж, үндэсний их баяр наадмын тасалбар болон бараа эд зүйл худалдаж авах, Таны ойр дотнын хэн нэгнээс мөнгө зээлээч гэсэн зурвас ирвэл заавал нягталж шалгахыг цагдаагийн байгууллагаас сэрэмжлүүлж байна.
Нийгэм
Баяр наадмын өдрүүдээр дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй

Баяр наадмын амралтын өдрүүд буюу долоодугаар сарын 10-15-ны өдрүүдэд автомашины дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй.
Нийтээр тэмдэглэх баярын өдрүүдэд автомашины дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй бөгөөд нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуульд “Үндэсний их баяр наадам, Ардын хувьсгалын ойн баяр: 7 дугаар сарын 10, 11, 12, 13, 14, 15” гэж заасан байдаг.
Иймд дээрх өдрүүдэд дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй. Харин долоодугаар сарын 16 буюу лхагва гарагаас 3, 8-аар төгссөн дугаартай автомашинууд хөдөлгөөнд оролцохгүй юм.
Нийгэм
Хүй долоон худаг, Төв цэнгэлдэх хүрээлэн чиглэлд нийтийн тээвэр үнэ төлбөргүй үйлчилнэ

Тулгар төрийн 2234, Их Монгол Улсын 819, Үндэсний эрх чөлөө тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 114, Ардын хувьсгалын 104 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадмын өдрүүдээр нийт 139 чиглэлд 975 тээврийн хэрэгсэл үйлчилгээнд ажиллана.
Иргэдэд нээлттэй гурван зогсоол буюу Мишээл сити, Дүнжингарав худалдааны төв, Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгийн авто зогсоолтой уялдуулан долоодугаар сарын 11, 12-ны өдөр Төв цэнгэлдэх хүрээлэн хүртэл Мишээл сити, Дүнжингарав худалдааны төвөөс богино эргэлтийн хоёр чиглэлд найман автобус, Давааны зөрлөгөөс Хүй 7 худаг /Морь барианы газар/, Авто зогсоолоос Хүй 7 худаг хүртэл нийт дөрвөн автобус иргэдэд 08:00-22:00 цаг хүртэл үнэ төлбөргүй үйлчилнэ.
-
Нийгэм1 month ago
“Зуны зугаа” шоу тоглолтын үеэр бусдын биед халдаж, танхайрсан 35 дуудлага цагдаагийн байгууллагад бүртгэгджээ
-
Нийгэм2 months ago
Сэрэмжлүүлэг: Нийслэлд энэ сарын 15-18-ныг хүртэл бороотой сэрүүн өдрүүд үргэлжилнэ
-
Нийгэм1 month ago
Танилц: Зургаадугаар сард зоxион байгуулагдаx Үндэсний бөxийн барилдаанууд
-
Нийгэм2 months ago
Ковидын шинэ давлагаа Азийг нөмөрчээ
-
Нийгэм1 week ago
Сэрэмжлүүлэг: Гэмгүй залууг хажуугаар нь өнгөрөхдөө хутгалж, яаж байгаа юм гэхэд “Гүйцээчихнэ шүү” гэжээ
-
Нийгэм1 month ago
А.Бямбажаргал хүүг 10 дахь хоногтоо эрэн хайж байна
-
Спорт4 weeks ago
Ч.Батзориг: За, тэр гар ачлаа
-
Спорт2 weeks ago
Ө.Тулгаа: Сайxан “Начин” болчиxод болно доо л гэж боддог байлаа