Connect with us

Эдийн засаг

Гадаад эдийн засгийн цохилтод өртөж буй Монголын төсөв

Published

on

Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөөг хэлэлцэх явц УИХ-ын чуулган дээр ид өрнөж байна. Үндэсний хөгжил, ирээдүйн суурь болсон боловсролын салбарын хүрээнд онцгой анхаарал хандуулж, 2026 оныг “Боловсролын жил” хэмээн тунхагласан нь улс төрийн хүрээнд сайшаал хүлээж буй ч эдийн засгийн өнөөгийн байдал энэ амлалт биелэгдэх үү гэх асуулт урган гарч байна.

УИХ-ын гишүүн Ж.Галбадрах боловсролын хүртээмж болон чанарын асуудлыг давхар онцлон, хоёр ээлжтэй сургалтыг бодитойгоор хэрэгжүүлэх, сургууль цэцэрлэгийн хүрэлцээг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байгааг хэллээ. Гэвч тэрээр үүний хажуугаар бодит эдийн засгийн эрсдэлийг ч мөн сөхөж тавьсан. Инфляц хяналтаас гарсан, улсын төсвийн орлогын төлөвлөгөө биелэхгүй байх өндөр эрсдэлтэй байгааг дурдаж, Сангийн яамнаас тодорхой хариу нэхсэн нь олон нийтийн анхаарал татаж байна.

Сангийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ж.Ганбатын мэдэгдлээр бол 2025 оны эхний дөрвөн сарын байдлаар төсвийн орлого 800 гаруй тэрбум төгрөгөөр тасарсан. Өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад энэ үзүүлэлт 1.2 их наядаар буурсан нь цаашид төсвийн ачаалал хэр зэрэг нэмэгдэхийг илтгэж байна. Үүний гол шалтгаан нь дэлхийн зах зээл дээрх нүүрсний ханшийн огцом уналттай холбоотой аж.

Он гарснаас хойш нүүрсний үнэ 44 хувиар буурсан. Бодит экспортын хэмжээ өмнөх оны мөн үеийнхтэй ижил ч, орлого нь асар их хэмжээгээр тасарч байна. Энэ нь Монголын эдийн засаг гадаад орчны савалгаанд хэр эмзэг болохыг дахин нотолж байгаа хэрэг. Хятад зэрэг гол худалдан авагч орнуудын дотоод хэрэглээний бууралт, дэлхийн зах зээл дээрх эрчим хүчний эрэлт нийлүүлэлтийн өөрчлөлт нь манай улсын төсөв, тэр дундаа боловсролын хөрөнгө оруулалтад шууд нөлөөлж буй.

Сангийн яам экспортын орлогыг нөхөхөөр экспортыг нэмэгдүүлэх ажлын хэсэг байгуулсан ч дэлхийн түүхий эдийн зах зээл дээрх хэлбэлзэл, геополитикийн хурцадмал байдал, худалдааны хамгаалалтын бодлогууд энэ санаачлагад хүнд сорилт тулгаж болзошгүй байна.

Нөгөөтэйгүүр, боловсролын сайд П.Наранбаярын хэлснээр Улаанбаатар хотын төлөвлөсөн 40 сургуулийн байршил өнөөг хүртэл тодорхойгүй байна. Энэ нь хөрөнгө оруулалтаас хасагдах эрсдэлийг нэмэгдүүлж, ирэх жилийн төсөвт эдгээр барилгууд багтах боломжийг алдагдуулж болзошгүй байгааг салбар яам ч өөрсдөө хүлээн зөвшөөрч буй.

2030 он гэхэд ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын тоо 80 мянгаар нэмэгдэх төлөвтэй. Энэ нь өнөөдрөөс эхэлж 95 сургууль, 108 цэцэрлэгийг барих зайлшгүй шаардлагыг тавьж байгаа юм. Гэвч хариуцлагагүй төлөвлөлт, цаг алдалт, улс төрийн амлалт хэтэрхий эрт зарлагддаг ч хөрсөн дээр хэрэгжихгүй байдал нь ирээдүйн боловсролын салбарын хөгжлийг үлэмж удаашруулах магадлалтай.

Улстөрчдийн амлалт ба эдийн засгийн бодит байдал

2026 оныг “Боловсролын жил” хэмээн тунхаглах нь улс төрийн хувьд зоригтой алхам мэт боловч энэ зорилгыг хэрэгжүүлэх санхүүгийн эх үүсвэр, төлөвлөлт, хэрэгжилтийн механизм нь тодорхой бус, гадаад эдийн засгийн нөхцөл байдалтай шууд хамааралтай байна. Монголын эдийн засаг нүүрсний үнэ, экспортын орлогоос шууд хамаарч буй энэ нөхцөлд боловсролын салбар дахь зорилтууд зөвхөн амлалт төдий өнгөрөх вий гэсэн болгоомжлол бий.

Эцсийн дүндээ “боловсролын жил” гэдэг уриа бол зөвхөн гоё үг биш. Энэ нь бодит санхүүжилт, оновчтой төлөвлөлт, цаг үеэ мэдэрсэн гадаад болон дотоод бодлогын уялдаа шаардсан, тууштай шийдвэр гаргалтын илэрхийлэл байх учиртай. Харин өнөөдрийн байдал, эдийн засгийн орчноос харахад энэ зорилго замаасаа гажих эрсдэлтэй байгааг үл ойшоож болохгүй.

Дэлгэрэнгүй
Сэтгэгдэл үлдээх

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Эдийн засаг

Чулуун нүүрсний экспорт буурчээ

Published

on

Манай улсын чулуун нүүрсний экспорт энэ оны эхний 10 сард 65 сая тонн болж, өмнөх оны мөн үеийнхээс 1.4 хувиар багассаныг Гаалийн ерөнхий газар мэдээллээ.

Оны эхний 10 сард экспортолсон хар тугалганы хүдэр, баяжмал, төмрийн хүдэр, цайрын баяжмал, түүхий нефть, чулуун нүүрсийг 100 хувь, зэсийн баяжмал, хүрэн нүүрсний 99.9 хувийг мөн, самнасан ноолуурын 82.9 хувийг БНХАУ-д экспортолж байна. Эдгээр нэрийн бараа нь экспортын нийт дүнгийн 81.7 хувийг эзэлж байгаа ажээ.

Дэлгэрэнгүй

Эдийн засаг

Барилгын салбарын зөвлөлдөх уулзалтад урьж байна

Published

on

Энэ сарын 10-ны өдөр Монголын Барилгачдын нэгдсэн холбооноос “Сэлбэ хот төслийн 3, 4 дүгээр багцын бүтээн байгуулалтад Монголын аж ахуйн нэгжүүдийн оролцоог хангуулах” сэдэвт “Үндэсний эрх ашгаа хамгаалах 100.000 барилгачдын касктай хугацаагүй суулт, тэмцлийн үр дүн, тайлангийн асуудлаар зөвлөлдөх уулзалтыг зохион байгуулахаар болжээ.

Монголын Барилгачдын нэгдсэн холбооноос барилгын caлбарт үйл ажиллагаа явуулж буй 5000 орчим үндэсний аж аxyйн нэгж болон 100,000 гаруй ажилчдынхаа эрх ашгийг хамгаалж, Нийслэлийн худалдан авах ажиллагааны газраас зарласан “Сэлбэ дэд төвийн орон сууцны иж бүрэн цогцолбор хороолол”-ын барилга угсралтын ажлын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулаxдаа шударга өрсөлдөөнийг илэрхий хязгаарлаж, тендерийн баримт бичигт дотоодын аж ахуйн нэгж оролцох боломжийг зориуд хаасан асуудлыг эсэргүүцсэн тэмцлийг 2025 оны 4 дүгээр сарын 28-ны өдрөөс эхлүүлж, “Монгол барилгачид чадна” уриатай “Үндэсний эрх ашгаа хамгаалах 100.000 барилгачдын касктай хугацаагүй суулт, тэмцэл”-ийг 2025 оны 6 дугаар сарын 2-оос 17-ний өдрүүдэд Төрийн ордны гадна өрнүүлсэн юм.

Энэхүү суулт, эсэргүүцэл 50 гаруй хоног үргэлжилж, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, Улсын Их Хурлын дарга, гишүүд, Засгийн газар, Монополийн эсрэг газар, Нийслэлийн удирдлага зэрэг бүх талын төлөөлөлтэй олон удаагийн уулзалт, яриа хэлэлцээр хийсний үр дүнгээр “Сэлбэ дэд төвийн орон сууцны иж бүрэн цогцолбор хороолол”-ын барилга угсралтын ажлын тендерийг задлан 5 багц болгон зарлуулж, Үндэсний компаниуд оролцох боломжийг бодитоор нээж өгсөн байна. Улмаар уг тендерт дотоодын 17 компани, гадаадын 17 компани оролцож, давхардсан тоогоор 64 тендерийн санал ирснээс 4 багцад Монголын үндэсний аж ахуйн нэгжүүд шалгарчээ.

Иймд “Үндэсний эрх ашгаа хамгаалах 100,000 барилгачдын касктай хугацаагүй суулт, тэмцэл”-д оролцсон аж ахуйн нэгжүүдийг зөвлөлдөх уулзалтад оролцохыг урьж бүртгэлийг эхлүүлээд байна.

Энэхүү арга хэмжээнд оролцохыг хүсэгчид дараах утсаар холбогдож мэдээлэл авч, бүртгүүлээрэй

Бүртгэл хийх утас: 85959558, 88883982

️Хэзээ: 2025 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдөр 14:00 цагт

Хаана: Галариа Улаанбаатар, Өргөө танхимд

 

 

Дэлгэрэнгүй

Ai newsgpt

📰 Крипто зах зээл сэргэж, хөрөнгө оруулагчдын итгэл аажмаар нэмэгдэж байна

Published

on

By

Криптовалютын зах зээл 10 дугаар сарын төгсгөлд эерэг уур амьсгалтайгаар хаагдаж, нийт үнэлгээ 3.7 их наяд ам.долларт хүрлээ. АНУ-ын 0.25%-ийн бодлогын хүүгийн бууралт болон АНУ–Хятадын худалдааны хэлэлцээрийн ахиц дэвшил нь макро эдийн засгийн орчныг мэдэгдэхүйц сайжруулсан нь зах зээлд гол нөлөө үзүүлэв.

Биткойн (BTC)

Биткойн долоо хоногийн эхэнд $115,000 орчимд арилжаалагдаж эхэлсэн ч дунд үед $106,500 хүртэл буураад, долоо хоногийн төгсгөлд $110,000 орчимд тогтворжсон байна. Дэлхийн худалдааны уур амьсгал сайжирч, АНУ-ын инфляцын бууралт нь хөрөнгө оруулагчдын эрэлтэд эерэг дохио өгч, зах зээлд болгоомжтой өөдрөг хандлага давамгайлж байна.

Этэриум (ETH)

Этэриум долоо хоногийн эхэнд $4,200 хүрч өссөн ч Биткойны хөдөлгөөний нөлөөгөөр $3,850 орчимд буурав. Гэсэн хэдий ч хөгжүүлэгчид “Fusaka” нэртэй шинэчлэлд бэлтгэж байгаа нь гүйлгээний шимтгэлийг бууруулж, сүлжээний хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх зорилготой тул Этэриумын урт хугацааны үнэ цэнийг дэмжих хүлээлттэй байна.

Алткойн ба Миймкойн

Солана 9%-иар буурч $185 орчимд хаагдсан бол Dogecoin, Shiba Inu, PEPE зэрэг миймкойнууд 6–10%-ийн уналт үзүүлэв. Хэдийгээр богино хугацаанд бууралт ажиглагдсан ч шинжээчид зах зээл удахгүй тогтворжиж, эрэлт сэргээгдэх хүлээлттэй байгааг онцолж байна.

Бодлого ба зохицуулалт

APEC дээд хэмжээний уулзалтаар АНУ-ын Ерөнхийлөгч болон БНХАУ-ын удирдагчид худалдааны эерэг тохиролцоонд хүрч, тариф болон хориг арга хэмжээг бууруулах чиглэлд ахиц гаргалаа. Энэ нь дэлхийн эдийн засгийн уур амьсгалыг зөөлрүүлж, хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг сэргээх чухал хүчин зүйл болж байна.


Крипто зах зээл богино хугацаанд хэлбэлзэлтэй байгаа ч макро эдийн засгийн эерэг орчин, бодлогын уян хатан байдал нь урт хугацаанд өсөлтийн суурийг бэхжүүлж байна. Шинжээчдийн үзэж буйгаар 11 дүгээр сар хөрөнгө оруулагчдын хувьд сэргэлтийн үе шат байж магадгүй юм.

Дэлгэрэнгүй
Сурталчилгаа

Трэнд

© 2025 ГҮРЭН НЬЮС МЕДИА ГРУПП. БҮХ ЭРХ ХУУЛИАР ХАМГААЛАГДСАН.

error: Content is protected !!